Większość z nas ma świadomość, że dodatkowe kilogramy nie tylko przekładają się na częstszą zmianę rozmiaru ubrań w garderobie, ale przede wszystkim na nasze samopoczucie i jakość życia. Oczywiste wydaję się również, że proces tycia związany jest z nadmiernym spożywaniem kalorii, czyli nieodpowiednią dietą oraz niedostateczną ilością ruchu.
Jednak także inne czynniki poza dietą i aktywnością fizyczną mają wpływ na proces przybierania na wadze.
Problemy z utrzymaniem prawidłowej masy ciała mogą wynikać z czynników:
- Środowiskowych – należą do nich, chociażby niewłaściwe nawyki żywieniowe, alkohol, siedzący tryb życia, czy też zbyt krótki sen.
- Genetycznych – niektóre osoby mogą wykazywać genetyczne predyspozycje do tycia. Rodzaje otyłości o podłożu genetycznym to: otyłość monogenowa, zespół monogenowy oraz otyłość wielogenowa.
- Chorób oraz zaburzeń hormonalnych.
- Psychologicznych – przewlekły stres i depresja mogą być przyczyną zaburzeń odżywiania czy kompulsywnego objadania się.
Coraz częściej podkreśla się rolę psychiki, mówiąc wprost naszej ‘głowy’ zarówno w procesie zrzucania nadprogramowych kilogramów, jak i utrzymaniu właściwej masy ciała. W celu lepszego zrozumienia wpływu psychiki na zachowania żywieniowe i zdrowotne powstała psychodietetyka, dziedzina nauki, która łączy aspekty psychologii oraz dietetyki. Psychodietetyka koncentruje się na badaniu złożonych zależności między umysłem a jedzeniem, a także na identyfikowaniu i rozwiązywaniu problemów żywieniowych związanych z aspektami emocjonalnymi, behawioralnymi i psychologicznymi.
Rola psychiki ludzkiej w diecie jest istotna i wielostronna. Oto kilka ważnych aspektów:
- Wybory żywieniowe: Psychika wpływa na nasze wybory żywieniowe. Może ona kształtować preferencje smakowe, upodobania żywieniowe oraz wzorce jedzenia. Czynniki emocjonalne, takie jak stres, smutek, nudzenie się czy radość, mogą wpływać na nasze decyzje żywieniowe, co może prowadzić do niezdrowych nawyków żywieniowych.
- Jedzenie emocjonalne: Psychika odgrywa ważną rolę w jedzeniu emocjonalnym. Niektórzy ludzie sięgają po jedzenie jako reakcję na stres, smutek, lęk czy inne trudne emocje. Taki sposób radzenia sobie może prowadzić do nadmiernego spożywania niezdrowych pokarmów i prowadzić do problemów zdrowotnych.
- Traktowanie żywności jako nagrody lub kary: Nasza psychika może powodować, że traktujemy żywność jako nagrodę lub karę. Na przykład, po osiągnięciu czegoś ważnego możemy nagradzać się wysokokalorycznym posiłkiem. Z drugiej strony, niektórzy ludzie stosują rygorystyczne diety jako formę kary dla siebie.
- Zaburzenia żywieniowe: Zaburzenia żywieniowe, takie jak anoreksja, bulimia czy zaburzenie jedzenia kompulsywnego, mają silne powiązania z psychiką człowieka. Czynniki psychologiczne, takie jak niskie poczucie własnej wartości, perfekcjonizm czy zaburzenia nastroju, mogą przyczyniać się do rozwoju tych chorób.
Psychodietetyka stara się zrozumieć te psychologiczne czynniki i opracować strategie interwencyjne, które pomagają jednostkom radzić sobie z problemami żywieniowymi. Może to obejmować terapię poznawczo-behawioralną, terapię rozmowy, edukację żywieniową oraz wsparcie emocjonalne, które pomaga osobom zmieniać swoje nawyki żywieniowe, poprawiać swoje samopoczucie.
Jeżeli nie wiesz jak skutecznie zmienić swoje nawyki żywieniowe, masz za sobą nieudane próby odchudzania zapraszamy na konsultację do naszej psychodietetyczki.